Airglow of light pollution

Lichthinder

10/2022
De Kruijter krijgt in toenemende mate de vraag om de light pollution te meten en mogelijke oplossingen aan te dragen.

Beide termen worden gebruik om aan te geven dat het om lichtvervuiling gaat. Hoe ontstaat lichtvervuiling en hoe kun je het tegengaan? Het ontstaat doordat direct- of gereflecteerd licht naar de hemel wordt uitgestraald. Dit licht wordt zichtbaar doordat het wordt gereflecteerd via in de lucht aanwezige waternevel of via een laaghangend wolkendek. Er ontstaan boven het gebied waar het licht vandaan komt, een gloed. Deze gloed wordt ook wel airglow genoemd.

In gebieden waar nagenoeg geen openbare verlichting staat zoals in Frankrijk is de lucht donkerblauw en zijn sterren heel goed waarneembaar. Hoe meer licht er naar boven wordt uitgestraald hoe minder sterren zichtbaar zijn. Sterrenkundige John E. Bortle heeft hiervoor een schaal ontwikkeld: de Bortle scale. Aan de hand van de zichtbare helderheid van de hemel wordt een categorie in Bortle aangeduid met daaraan gekoppeld de zichtbaarheid van sterren en de hoeveelheid sterren.

De Kruijter krijgt in toenemende mate de vraag om de light pollution te meten en mogelijke oplossingen aan te dragen. Met de komst van led-verlichting en de sterk naar beneden gerichte bundels is de airglow enorm afgenomen. Echter, indien verlichtingsarmaturen te ver worden gekanteld, of verkeerd gemonteerd worden neemt juist de airglow juist sterk toe. Dit blijkt in veel van de gevallen de oorzaak te zijn. Maar ook een te hoog lichtniveau in het gebied zelf kan leiden tot toenemende airglow.

De airglow onderzoeken worden door de Kruijter op drie plaatsen uitgevoerd. 1) Buiten het terrein of gebied om de airglow zelf te meten, 2) rijdend op het terrein om het lichtniveau van de rijbaan te meten en 3) tot slot een luchtopname met een drone. Dit laatste omdat sommige gebieden zo groot zijn dat ze niet in 1 luminantie beeld passen. Denk daarbij aan parkeer-, container- of voertuig opstelterreinen.

Python applicatie DiCaLum 3.95

De airglow zelf wordt gemeten met een luminantie camera voorzien van een 180 graden lens (viseye lens), die de gehele hemel in 1 keer in beeld brengt. De meetwaarden worden omgerekend naar de Bortle scale om de opdrachtgever zo goed mogelijk te kunnen informeren over de ernst ervan. Vaak wordt ook satelliet data van de afgelopen 10 jaar opgevraagd om te zien op welk moment er een duidelijke toename is geweest.

Tot slot wordt alle data geanalyseerd en komt De Kruijter met een gebiedsgebonden aanpak om de airglow te beperken. Na aanpassingen aan de verlichtingsinstallatie is het resultaat een zichtbaar beter verlichte omgeving.

Overige lichthinder onderzoeken